Bác Ba Phi - nhân vật Trấn Thành thủ vai trong Đất Rừng Phương Nam: Là người nhân hậu, hào sảng nên được nhiều thế hệ người Nam Bộ yêu mến

Ghi nhận, trong văn hóa dân gian của người Nam Bộ thì hình tượng bác Ba Phi rất gần gũi và thân quan, được nhiều thế hệ yêu mến.

Có thể thấy, người dân Nam Bộ nói riêng và cả nước Việt Nam nói chung đều ít nhiều đã nghe đến danh xưng bác Ba Phi. Ông đã xuất hiện ở trong nhiều câu chuyện cũng như tài liệu liên quan đến văn hóa người Nam Bộ. 

Cụ thể, bác Ba Phi được phác họa là một người đàn ông trung niên sống ở vùng sông nước Cà Mau. Ông có biệt tài kể chuyện tiếu lâm và nói dóc. Bên cạnh đó thì bác Ba Phi còn được hình dung là một người nhân hậu, hào sảng cho nên được nhiều thế hệ người dân Nam Bộ yêu mến. 

Và trên thực tế thì hình tượng nhân vật bác Ba Phi ở trong những câu chuyện và tài liệu văn hóa dân gian được xây dựng ở trên nguyên mẫu đời thực của ông Nguyễn Long Phi. Ông Long Phi vốn dĩ là con cả của gia đình có 5 người con sống tại Đồng Tháp, ông sinh năm 1884. 

Nguồn: TRẤN THÀNH TOWN

Vào năm lên 10 tuổi, bởi vì chiến tranh loạn lạc cho nên Long Phi cùng với gia đình đã lưu lạc xuống vùng đất giáp biển Cà Mau. Sau đó thì ông đã lần hồi trở về vùng U Minh và trở thành tá điền cho Hương quản Tế. 

Cũng sau mấy năm ở rể, Long Phi đã nên duyên với con gái của Hương quản Tế là bà ba Nữ. Và để từ đây, ông được gắn với thứ bậc ở trong gia đình của vợ, trở thành Ba Phi. 

Là lớp người dân khai phá vùng U Minh, lại trải qua nhiều thăng trầm vất vả cho nên bác Ba Phi đã có nhiều kinh nghiệm sống khí phách kiên cường cũng như sự hào sảng đặc trưng của người dân Nam bộ. Đáng chú ý, ông còn được miêu tả là người có tài năng nổi bật về đờn ca tài tử cũng như kể chuyện. 

Và những câu chuyện của ông thường đề cập đến cuộc sống của người dân Nam Bộ thời bấy giờ tuy nhiên được cường điệu để tăng độ hài hước và dí dỏm. Đến thời điểm hiện tại, có rất nhiều câu chuyện mang thương hiệu bác Ba Phi còn được truyền lại cho dân gian  như là Nếp dẻo, Cọp xay lúa, Câu ếch, Trèo cây ớt té gãy chân,..

Không những có tài năng thiên bẩm mà bác Ba Phi còn được yêu mến bởi tính cách hào sảng và sẵn sàng giúp đỡ người nghèo. Vào năm 1942, bác Ba Phi đã tự nguyện hiến hàng trăm mẫu ruộng cho Đảng, Nhà nước để chia cho dân nghèo canh tác, chỉ chừa lại vài mẫu cho gia đình làm kế sinh nhai. 

Vào ngày 6/12/1964, bác Ba Phi đã qua đời ở ấp Đường Ranh, xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời, nay là Kênh Ngang, ấp Lung Tràm, xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau.

Đến năm 2003, bác Ba Phi đã được Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam truy tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian và tặng thưởng Huy chương “Vì sự nghiệp văn nghệ dân gian”. 

Và hình tượng bác Ba Phi đã từng xuất hiện ở không ít tác phẩm nổi tiếng, trong đó phải kể đến tiểu thuyết bác Ba Phi của nhà văn Anh Động, đáng chú ý là hình ảnh người đàn ông trung niên phóng khoáng và chất phác nhưng lại có khả năng trò chuyện đầy duyên dáng Ba Phi ở trong tiểu thuyết Đất Rừng Phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi.

Sau này thì tiểu thuyết được dựng thành phim truyền hình có tên là Đất Rừng Phương Nam. Ở trong phim, mặc dù chỉ là nhân vật phụ nhưng hình ảnh bác Ba Phi do nghệ sĩ Mạc Can thể hiện đã in sâu ở trong ký ức của khán giả và trở thành nhân vật được yêu mến, chẳng hề thua kém nhân vật chính. 

Và mới đây nhất, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã cho ra mắt bộ phim điện ảnh có tên Đất Rừng Phương Nam và vai diễn bác Ba Phi được giao cho Trấn Thành thể hiện.

Mặc dù vậy, dù cho phim còn chưa ra rạp thì khán giả đã phản ứng gay gắt trước việc vai diễn bác Ba Phi được giao cho nam diễn viên sinh năm 1987. Công chúng cũng cho rằng nam diễn viên còn quá là trẻ, lại còn ngoại hình đầy đặn không phù hợp với hình tượng bác Ba Phi từng trải cũng như giản dị trong kho tàng văn học trong tưởng tượng của nhiều người. 

Hơn thế, nhân vật bác Ba Phi ở bản truyền hình do nghệ sĩ Mạc Can thể hiện là quá xuất sắc, trở thành tượng đài ở trong lòng nhiều lớp khán giả. Và điều này cũng khiến cho bất kỳ nghệ sĩ trẻ nào đảm nhận vai diễn bác Ba Phi đều khó lòng chinh phục được công chúng. 

Bên cạnh đó, bởi vì nhiều ồn ào về đời tư mà mà Trấn Thành không nhận được cái nhìn thiện cảm từ một bộ phận khán giả. Vì thế, việc giao vai người dân chất phác, hào sảng và được xem là biểu tượng văn hóa của người dân Nam Bộ cho Trấn Thành cũng bị xem là không phù hợp. 

Dù vậy thì theo đạo diễn Nguyễn Quang Dũng, nhân vật bác Ba Phi có nhiều điểm phù hợp với hình ảnh cũng như cá tính của Trấn Thành. Đạo diễn Đất Rừng Phương Nam nói rằng: “Nhân vật bác Ba Phi là một người rất hoạt ngôn, những chuyện vui vẻ, những chuyện người ta tưởng thật, có chuyện tưởng không, nhưng câu chuyện đều có ý nghĩa, triết lý riêng của nó, thì tôi nghĩ Thành là người rất hợp".

⏩⏩⏩ Xem thêm: Bóc loạt “sạn” của phim Đất Rừng Phương Nam: Bối cảnh bị nhận xét chịu ảnh hưởng nhiều từ phim cổ trang Trung Quốc, các cảnh hành động “điêu” như phim kiếm hiệp