Nửa cuối năm 2023 điện ảnh Việt vẫn mong chờ sự “tỏa sáng” của Trấn Thành

Chỉ trong 6 tháng đầu năm sau cú hích từ Nhà Bà Nữ của Trấn Thành tổng doanh thu của phim Việt vượt mốc nghìn tỷ đồng.

Trong nửa đầu năm 2023 là giai đoạn rực rỡ của làng điện ảnh Việt. Nhà Bà Nữ do Trấn Thành làm đạo diễn lập thành tích vô tiền khoáng hậu khi kiếm 475 tỷ đồng, lập nên kỷ lục phòng vé trong nước ngay mùa phim Tết. Sau phần xông đất hứa hẹn đó sẽ là hàng loạt tác phẩm ăn khách nối tay nhau ra rạp. Mặc dù vậy thì làng điện ảnh Việt Nam trong nửa cuối năm đang có dấu hiệu ảm đạm hơn mọi khi mặc dù mới chỉ trải qua một giai đoạn thành công chưa từng có trong lịch sử. 

Phim rạp đáng báo động khi số lượng càng ít

Thống kê, tính riêng sáu tháng đầu năm, thị trường mới chào đón tổng cộng 10 phim điện ảnh Việt được ra rạp. Trong đó thì hai dự án Những đứa trẻ trong sương và Tri âm The Voice, Người giữ thời gian thuộc thể loại tài liệu đã được phát hành rất hạn chế về suất chiếu. Và đến cuối năm, tổng số phim Việt dự kiến ra rạp hiện chưa đến 20 tác phẩm. Con số này chỉ tương đương với giai đoạn 2020 - 2021 khi rạp nhiều lần phải đóng cửa vì dịch COVID-19. Trong khi các năm khác thì số phim Việt thường dao động ở mức khoảng hơn 35 phim. 

Và sau dấu hiệu khởi sắc dịp đầu năm thì thị trường phim Việt đang trong thời kỳ nghỉ hè như thường lệ. Giai đoạn giữa năm luôn là lúc mà các bom tấn quốc tế đổ bộ phòng vé và không có nhiều nhà làm phim trong nước muốn mạo hiểm phát hành các tác phẩm của mình ở trong dịp này. Sau Lật Mặt 6, không có dự án điện ảnh nào ra rạp trong thời gian khoảng 3 tháng. Dĩ nhiên đây cũng là giai đoạn trùng với mùa phim bom tấn của Hollywood. Chính vì thế mà không nhiều đạo diễn muốn tung đứa con tinh thần của mình ra trong giai đoạn này. 

Cũng có nhiều lý do giải thích cho hiện tượng số lượng phim Việt giảm sút. Sau dịch bệnh, nhiều nhà đầu tư, nhà sản xuất hiện vẫn đang do dự khi tiến hành thực hiện dự án mới. Trong những năm qua, ngân sách làm phim cũng tăng đáng kể bởi nhiều yếu tố khách quan. Và theo một khảo sát của Tạp chí Nhịp Cầu Đầu Tư, kinh phí để cho một dự án điện ảnh Việt ra đời hiện nay thường sẽ dao động ở mức 1 - 3 triệu USD (khoảng 20 - 70 tỷ đồng). Và gần đây nhất thì phim 578: Phát đạn của kẻ điên cũng được cho rằng có mức đầu tư hơn 60 tỷ đồng. 

Và trước đợt sóng phim trăm tỷ đầu năm nay thì làng điện ảnh mới trải qua một giai đoạn đáng quên. Như thế, sau nhiều năm đóng băng vì dịch bệnh COVID-19, năm 2022 đánh dấu giai đoạn bình thường mới cho các rạp chiếu và chào đón gần 40 bộ phim Việt quay trở lại. Mặc dù vậy thì doanh thu đa phần đều không mấy ấn tượng. Đứng đầu là phim Em và Trịnh của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh với khoảng 100 tỷ đồng. Trong khi đó thì nhiều tác phẩm khác lại bi chê thảm họa về mặt chất lượng và thua lỗ nặng khi ra rạp. Chuỗi thành tích đáng quên đó đã phần nào làm ảnh hưởng đến cả niềm tin của nhà đầu tư cũng như chính khán giả. 

Thị trường đang diễn ra cuộc thanh lọc

Có thể thấy, những con số đáng nể của Nhà Bà Nữ hay Lật Mặt 6 đạt được là minh chứng về tiềm năng của thị trường rạp chiếu phim Việt Nam. Đây cũng là năm hiếm hoi, tính đến hết quý 2 thì các dự án phim điện ảnh có số lượng vé cao hơn các phim quốc tế. Thường thì phim của chúng ta cũng chỉ chiếm không đến 20% thị phần rạp. Trong khi đó năm nay con số đó đã lên trên 50%. 

Mặc dù vậy thì doanh thu phim Việt hiện tại có dấu hiệu nước chảy chỗ trũng, khi khoảng cách giữa các phim thành công - thất bại đang quá xa nhau. Một nhóm những nhà sản xuất đã dường như đang làm rất tốt trong việc thấu hiểu thị hiếu của khán giả, liên tục cho ra mắt các tác phẩm ăn khách. Trong khi đó có nhiều đạo diễn phim thương mại vẫn đang bị mắc kẹt trong sở thích cá nhân, không cho ra đời những dự án phù hợp với nhu cầu của đa số người xem. Hay thậm chí, nhiều người còn đổ lỗi ngược cho gu thưởng thức  của khán giả còn yếu kém trước khi nhìn lại đứa con tinh thần của mình. 

Và sau giai đoạn thừa về số lượng hồi năm ngoái thì các phim Việt ra rạp đầu năm nay phần lớn được xếp vào hàng bom tấn của nền điện ảnh nội địa, đến từ những ekip đã có chỗ đứng ở trong nghề. Với Nhà Bà Nữ thì Trấn Thành lại tiếp tục chứng minh cái duyên với phòng vé khi tự tay phá vỡ kỷ lục của phim Bố Già - đây là phim đầu tay của anh phát hành vào đầu năm 2021. Đạo diễn Lý Hải đã nối dài thành công của thương hiệu Lật Mặt và Lật Mặt 6: Tấm vé định mệnh ghi nhận doanh thu hơn 270 tỷ đồng (số liệu từ Box Office Vietnam). 

Và hai đạo diễn khác có tác phẩm gia nhập vào câu lạc bộ phim trăm tỷ đó là Võ Thanh Hòa và Vũ Ngọc Đãng. Đây cũng chính là hai cái tên tuổi từng có nhiều dự án thành công ở trong quá khứ. Đối với Siêu Lừa gặp Siêu Lầy là phim trăm tỷ thứ hai của Võ Thanh Hòa sau Chị Mười Ba: 3 Ngày Sinh Tử (2020). Trong khi đó thì đạo diễn Vũ Ngọc Đãng (Chị chị em em 2) chính là người giữ vai trò đồng đạo diễn của Bố Già với Trấn Thành - hiện tại đang đứng thứ 2 trên bảng xếp hạng doanh thu phim Việt với thành tích khoảng 427 tỷ đồng. 

Mặc dù vậy thì không phải dự án nào ra mắt đầu năm đều có thành tích như kỳ vọng ở phòng vé. Hai bộ phim còn lại đó là Khi Ta Hai Lăm và Biệt Đội Rất Ổn đã bị chê về chất lượng, doanh thu thấp. 

Nhận địnhn của nhiều nhà làm phim, yếu tố đầu tiên để cho một dự án điện ảnh thành công đó là việc chọn đúng thời điểm ra rạp. Thứ hai đó là tác phẩm cần đạt được chất lượng về nội dung, âm thanh và hình ảnh. Yếu tố thứ ba đó là thuộc về khâu truyền thông, quảng bá và sức hút từ chính những thành viên ở trong ekip sản xuất. 

Nửa cuối năm Trấn Thành có tiếp tục tỏa sáng?

Có thể thấy, trong các dự án đã ấn định lịch ra mắt trong năm nay thì Đất Rừng Phương Nam được đa số dự đoán là tác phẩm hứa hẹn bậc nhất. Bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi và từng được làm thành phim truyền hình, trở thành một phần kí ức của đông đảo người dân Việt Nam. Nguyễn Quang Dũng giữ ghế đạo diễn. Dự án do Trấn Thành đồng đầu tư và anh đóng vai bác Ba Phi - đây là một nhân vật phụ ở trong phim. Hai thương hiệu Đất Rừng Phương Nam và Trấn Thành hứa hẹn sẽ tạo nên một hiện tượng phòng vé tiếp theo cho màn ảnh Việt. 

Và một bom tấn khác cũng được ngóng chờ đó là dự án cổ trang Người vợ cuối cùng do Victor Vũ đạo diễn và do Kaity Nguyễn đóng chính. Đây chính là hai nhân vật đã xây dựng được lòng tin ở trong lòng nhiều khán giả Việt nhờ vào nhiều tác phẩm chất lượng. Mặc dù chưa công bố lịch chính thức thì bộ phim đã nhận được sự phản hồi tích cực ngay sau khi giới thiệu những hình ảnh đầu tiên lên trên mạng xã hội. 

Những thành tích rất ấn tượng về doanh thu cũng có thể là động lực để cho thị trường phim Việt trở nên sôi động hơn vào dịp cuối năm. Mặc dù vậy thì ekip vẫn cần thời gian để bắt tay vào sản xuất những dự án đảm bảo được chất lượng trước khi giới thiệu ra rạp. Đến thời điểm hiện tại thì Mặt nạ Fanti của Andy Nguyễn và Kẻ Ẩn Danh của Trần Trọng Dần là những tác phẩm trong nước hiếm hoi quyết định ra mắt vào dịp cuối tháng 7 và đầu tháng 8 tới.